Geweldloze communicatie? Een mooie methode als je een (werk)relatie goed wilt houden.

Communiceren is niet gemakkelijk, zeker niet als je van mening verschilt. 

Heel snel ontaardt het in geruzie en verwijten waar niemand wat mee opschiet. Je kent het vast wel met een collega. Door net de verkeerde opmerking of een foute woordkeuze ontstaat er onbegrip en een koele sfeer. 

Om het dan niet verder te laten escaleren kan je ervoor kiezen om dingen niet meer uit te spreken of om te denken “laat maar”. Een tijd lang lijkt dat te werken omdat er geen ruzie ontstaat. Maar toch, als je niet kan uitspreken wat je vindt, lijdt de samenwerking er onder. 

En vroeg of laat zal je ingehouden irritatie ook tevoorschijn komen. Ineens, zou je helemaal los kunnen gaan. Dat wil je natuurlijk voorkomen. 

Vaak zijn we ons niet bewust dat we eisend communiceren. We zeggen wat we ergens van vinden en we eisen of verwachten van de ander dat die iets verandert aan onze situatie.  Het heeft het stramien van: ik wil dit en jij moet nu iets doen om het voor mij aangenamer te maken.  

Stel het volgende simpele voorbeeld. Jij doet het raam open voor wat frisse lucht op de afdeling. Je collega moet dat maar tolereren. Maar je koud aangelegde collega bibbert en trekt het raam weer dicht. Voor dat je het weet heb je bonje en machtsspelletjes. Beiden balen. 

Vanuit de geweldloze communicatie methode kan je ook opkomen voor je mening maar je blijft je ook bewust dat je met het belang van de ander te maken hebt. In plaats van te eisen, en de ander te dwingen met “jij moet”, spreek je uit waar je behoefte aan hebt, en vraag je of de ander daaraan kan voldoen. 

Weer een voorbeeld: Er moet een rapport opgesteld worden, maar je collega werkt er te weinig aan.

In 4 stappen ziet geweldloze communicatie met je collega er dan zo uit:  

1.     Waarnemen wat er is. Houdt het feitelijk en zo neutraal mogelijk. (Bijvoorbeeld: het rapport over dat project is nog niet af, terwijl de tijd dringt).

2.     Benoem het gevoel dat het je geeft. (Bijvoorbeeld: ik voel me geïrriteerd, gestrest). 

3.     Benoem waar je behoeft aan hebt. ( Bijvoorbeeld: ik wil graag dat het op tijd afkomt. Dat heb ik afgesproken en ik wil daarin betrouwbaar zijn).

4.     Doe je verzoek. (Bijvoorbeeld: kunnen we samen het rapport doornemen en kijken hoe we de ontbrekende informatie nog kunnen toevoegen. Kun je aangeven wanneer je tijd hebt om er samen naar te kijken). 

Je hecht op deze manier aan het in stand houden van de verbinding die er is met je collega, en je bent respectvol. Je collega heeft de vrijheid om jou tegemoet te komen in je wens. Vinden jullie elkaar dan is dat voor beiden prettig. De samenwerking zal soepel blijven verlopen. 

Het kan natuurlijk ook zijn dat je collega niet aan je verzoek tegemoet wil komen. Dan is dat het moment waarop jij zelf kan kijken wat je verder wilt. Je kan je dan afvragen of je die baan wilt behouden, of dat je wilt kijken naar een baan die beter bij je past. Het initiatief blijft bij jou.

Het stramien van de geweldloze communicatie kan je ook gebruiken met je partner. 

Stel dat Lucas reservist wil worden bij het leger en dat zijn vriendin Anna dat maar niets vindt. Op basis van het stramien van gewelloze communicatie kan het volgende gesprek ontstaan. 

1.     Waarnemen wat er feitelijk is. (Ik zie dat, ik hoor dat. Waarnemen doe je met je zintuigen).  Formuleer je waarneming zo neutraal mogelijk. 

2.     Welk gevoel geeft me dat. 

3.     Waar heb ik behoefte aan

4.     Welk verzoek heb ik aan jou?

Lucas:  

1. Ik wil bij de landmacht. 

2. Ik houd van avontuur. Ik wil iets bijdragen aan Nederland. Vanuit mijn werk als beveiliger, ben ik ook benieuwd hoe het leger Nederland beveiligt. Die informatie draagt mogelijk bij aan mijn carrière.

3. Ik heb er behoefte aan dat je niet direct nee zegt, maar ook stilstaat bij mijn verlangen. 

4. Kan je aangeven wanneer je tijd hebt om mijn motivatie om reservist te worden aan te horen. 

Annemarie:

1.     Ik vind het naar dat je bij het leger wilt. 

2.     Ik ben bang dat je naar Afghanistan of naar een ander land in oorlog gestuurd wordt en dat je met een PTSS terugkomt. 

3.     Ik heb behoefte aan afspraken. Tegen welke missie zeg jij ja, en tegen welke missie zeg je nee. 

4.     Wanneer heb je tijd om samen de grens van je missies te bespreken? 

Lucas en Annemarie spreken vanuit zichzelf, ze zijn zich bewust van hun gevoelens. Je zou ook kunnen zeggen, ze hebben eerst zelf gereflecteerd op het onderwerp 'leger’ zodat ze weten wat hun standpunt is en wat ze willen bespreken. 

In het gesprek zijn ze zich ook bewust van de verbinding die ze hebben met hun partner en dat ze dat contact in stand willen houden.

Zowel in het gesprek met de collega als met de partner kan je zien dat er wel emoties zijn, maar dat het gesprek zelf niet emotioneel wordt.

Wil je meer weten over geweldloze communicatie? Het boek van Marshall Rosenberg is een bestseller. In de serie My life within the Walter boys op Netflix, kan je zien hoe de vrouwelijke hoofdrolspeelster geweldloos en heel succesvol communiceert.